Będąc w okolicy Kamiennej Góry lub planując zwiedzenie kolorowych jeziorek o których pisaliśmy na naszej stronie, warto odwiedzić wieś Raszów, położoną u podnóża Rudaw Janowickich, na stoku Wielkiej Kopy, gdzie w miejscowym kościele filialnym pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny , skrywa się jeden z najcenniejszych zabytków na ziemi kamiennogórskiej. Są to dwa nagrobki tumbowe i kilkanaście epitafiów członków rodu Schaffgotsch.
Kościół w Raszowie można zwiedzić po uprzednim kontakcie z proboszczem parafii Wniebowzięcia NMP w Pisarzowicach. Także na miejscu, tuż przy kościele, po prawej stronie przed skrętem w drogę do kościoła, jest dom, w którym można poprosić o otwarcie kościoła. Z zewnątrz kościół wydaje się o wiele nowszy ( jest wyremontowany) niż, by wynikało z jego historii. Tuż przy kościele stoją tablice informacyjne z opisem kaplicy i mapą okolicy. Niestety, dla przygodnego turysty, który trafia tu dzięki licznym drogowskazom informującym o zabytkowej kaplicy i mauzoleum, nie ma dokładnej informacji o tym jak można zwiedzić kościół i w jakich porach dnia. Dobrze że na sąsiedniej posesji zauważamy miłego starszego Pana, który pokierował nas do osoby mogącej otworzyć nam podwoje świątyni. Miła Pani była nieco zdenerwowana, gdyż okazało się że dosłownie na chwilę przed naszym przyjazdem, była w kościele z innymi turystami. No tak, nikt nie lubi gdy co chwilę ktoś zakłóca nam rytm życia. Chcąc nie chcąc, znalazła kilka minut dla nas i mogliśmy wejść do kościoła. 
Kościół tak z zewnątrz, jak i wewnątrz jest zadbany, obecny wygląd zawdzięcza licznym przebudowom i remontom . Jak później dowiedzieliśmy się z literatury, w kościele zachowało się sporo oryginalnych zabytków jak: barokowy ołtarz z XVII/XVIII w., figura Matki Boskiej z XVIII w., i ambona z l poł. XVII w. Interesujące nas sarkofagi i płyty nagrobne Schaffgotschów znajdują się na prawo od ołtarza. Obecny kościół w Raszowie został zbudowany i wyposażony w drugiej połowie XV wieku. W 1654 roku kościół i został przejęty przez ewangelików, i to właśnie w tym kościele zostało wygłoszone pierwsze kazanie ewangelickie na ziemi kamiennogórskiej. Rodzina Schaffgotschów była bogatą i najbardziej znaną rodziną na Śląsku, osiadłą tu prawdopodobnie w XIII wieku. Jej przedstawiciele, pełnili szereg ważnych funkcji na dworach książąt śląskich. Herb protoplasty tej linii rodu, widnieje również na tumbie Bolka II świdnickiego, sarkofagu znajdującego się w kaplicy piastowskiej w Krzeszowie. Fundatorem kaplicy i mauzoleum w kościele w Raszowie był Hans Schof Gotsche (Schaffgotsch), kanclerz księstwa świdnickiego i jaworskiego oraz cesarski radca komory na Śląsku. Na jego zlecenie, kamieniarze pracujący przy przebudowie rodowej siedziby w Grodźcu, zbudowali dla niego nagrobek tumbowy w kaplicy w Raszowie. Miał on podkreślić potęgę rodu i jego znaczenie na tych terenach. W ślady ojca, poszedł również i jego syn, Hans II. 
Sarkofagi – tumby, zostały odnowione w ostatnich latach za sprawą funduszy pochodzących z środków unijnych, i prezentują się naprawdę wspaniale. Wykonane z piaskowca skrywają w sobie szczątki fundatora kaplicy - Hansa I von Schaffgotsch (zm. 1565) wraz z żoną Salomeą z domu von Nimptsch i jego syna Hansa II (zm. 1572) z przedstawieniem drugiej żony Margrethy z domu von Hohberg. W kaplicy znajduje się również rozbudowany marmurowy nagrobek rycerza rodu von Schaffotsch i kilkanaście epitafiów . Obydwa sarkofagi są bogato rzeźbione i ozdobione różnymi detalami. W mauzoleum znajduje się też jedna płyta nagrobna osoby z poza rodu Schaffgotsch - hrabiego von Tschierna, z bogatym kartuszem herbowym. Nasza gospodyni cierpliwie znosi chwile gdy fotografujemy w mauzoleum. Z racji że nie ma tam zbyt wiele miejsca, nie sposób pokazać całości sarkofagów. Rzeźba na tumbie Hansa I przedstawia osobę świecką , gdyż taka była wola zmarłego, natomiast jego syn przedstawiony jest w zbroi. Mauzoleum w Raszowie skrywa szczątki jednej z wielu gałęzi tego potężnego rodu. Inne linie Schaffgotschów miały swe dobra nie tylko na Dolnym Śląsku, ale i w Czechach, czy również na Górnym Śląsku, gdzie w XVIII i XIX wieku rozrosła się przemysłowa gałąź rodu. 
Tamże, w Kopicach w województwie opolskim, znajduje się zrujnowany po wojnie potężny pałac i kolejne mauzoleum rodowe Schaffgotschów, niestety splądrowane i zdewastowane po wojnie. Obok możnych świeckich, ród wydał również i duchownych z biskupem wrocławskim Philippem Gotthardem von Schaffgotsch na czele, który po konflikcie z królem Prus przeniósł się do Javornika (obecnie Czechy) w habsburskiej części Śląska i zarządzał tamtejszą częścią diecezji wrocławskiej. W Raszowie jest jeszcze jeden ciekawy zabytek. Jest to krzyż średniowieczny pokutny jaki stawiano na miejscu zbrodni. Na krzyżu znajduje się ryt topora, czyli narzędzia zbrodni. Znajduje się tuż za skrzyżowaniem w polną drogę przy końcu wsi, jadąc w dół od kościoła. Przy kościele jest mapka, tak więc bez trudu można tam trafić.
Informacje historyczne zaczerpnęliśmy z strony : rudawyjanowickie.pl . Tamże znajduje się informacja że aby zwiedzić mauzoleum należy skontaktować się z proboszczem kościoła p.w. Wniebowzięcia NMP w Pisarzowicach 83,
tel. +48 757428889, www.parafiapisarzowice.strefa.pl
